Warm en koud

Inleidend

Schatten

Taal Type Link
NL pdf NEMO
De temperatuur schatten van een kom koud en een kom warm water.

Activiteiten

Absorberen

Taal Type Link
NL website Proefjes met Boefjes
Potje water met wit papier, potje met zwart in de zon. Na 2u.: temperatuurverschil.
NL website Technopolis
Ballon op flessen. Wat warmt het snelst op? Een witte fles of een zwarte fles?
NL website Willem Wever
Hoe kan het dat de kleur wit kouder is dan de kleur zwart?
NL website Aha in de Klas
Glas water met wit papier er omheen, ander met zwart. Verschil, denk ook aan kleding.
EN website Education
Wat is lichtabsorptie? Wat is lichtreflectie? Wit/zwart papier om glas met water.
EN website Galaxy
Hoe is de kleur van een object van invloed op de snelheid van opwarmen?
EN pdf Children's Science Center
Zwarte ballon in heldere ballon. Zonnige dag: vergrootglas op zwarte ballon richten.
EN website Education
Soortelijke warmte water, zand, asfalt. mooi verhaal vooraf! Lamp en bekers.
EN pdf Rain Bird
Absorberen van warmte laten zien door de thermometer in sokken te doen.
EN website BOM
Absorbtie van warmte van de zon door zand, water, aarde en water.
DU website Labbé
Aardige illustratie.
DU video Swiss Nanoscience Institute
Bakjes 5 kleuren vouwen, zon, ijsklontjes erin. Link beschrijving onder video.

Ballon

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Ballon op fles. onder de warme kraan houdt? Wat gebeurt er. Link uitleg en werkblad.
NL website C3
De ingeklapte ballon, proef met heet en koud water.
EN website Spangler
Fles wordt verwarmd op een plaatje. Beschrijving, uitleg en korte, duidelijke video.
EN pdf Surfing Scientist
Ballon op fles in heet en in koud water. Hete lucht zet uit. Met goede uitleg.

Ballon

Taal Type Link
EN pdf Suzy's World
Ballon opblazen, in de vriezer en kijken wat het resultaat is.
EN website Galaxy
Ook hier ballon in de koelkast. Eenvoudig werkblad.

Brand onder water

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Kaars in schaal water tot de rand van de kaars. Het water onttrekt warmte. P.26.

Brownse beweging

Taal Type Link
EN website Experiment Archive
Brownse beweging. Kleurstof in warm/koud water, wat gebeurt er. Vragen/hypothesen.

Compressie

Taal Type Link
EN website Science by Email
Bij samenpersen, compressie van lucht ontstaat warmte, zoals bij een fietspomp.

Contractie

Taal Type Link
EN website Science Snacks
Contractie en expansie bij een ballon op een flesje in ijs en in de zon.

Convectie

Taal Type Link
NL website Heutink
Een "waterkring" maken mbv koud en warm water. Convectie.
NL website Geoproeven
Convectie bak: warme lucht stijgt, koude daalt. Circulatie hoge- en lagedrukgebied.
EN pdf Cox Science Center
Convectiestromen duidelijk maken met ijsklontje en heet water (kleur) in bak water.
DU pdf Technisches Museum Wien
Proef met ijsklontjes en heet water. Convectiestromen. Info wind en zeestroming.

Exotherm

Taal Type Link
EN website About
Exotherme reactie bij azijn en staalwol.
EN website SMILE
Hier de proef met staalwolals laatste van 3 proefjes. Goede opbouw.

Flessen

Taal Type Link
EN video University of Regina
Hoe de dichtheid van water verandert bij een verandering in temperatuur.
DU website Labbé
Een flesje met heet water in een fles met koud water.

Geleider

Taal Type Link
EN website Science Snacks
Materialen, zelfde temperatuur, voelen verschillend aan. Geleider en isolator.

Geleiding

Taal Type Link
NL pdf NEMO
Je gaat uitvinden hoe je een thermoskan kunt maken.
NL website Tech Your Future
Paaseitjes, melk, puur, wit, op koper- en ijzerdraad in glas heet water. Wat smelt eerst?
NL website Aha in de Klas
IJsklontje in metalen pan, op plastic bord en op papieren bord. Welke smelt eerst.
EN video The Dad Lab
Boter aan plastic, houten en metalen lepel, heet water. Welk smelt als eerste?
EN pdf Science Foundation Ireland
Proefjes met geleiding en isolatie. Goede vragen en antwoorden.
EN website DFTV
Mate van geleiding van warmte bij materialen als potlood en lepel.
EN pdf Suzy's World
Stapt in een heet bad, met ijsklontjes en schalen van verschillend materiaal.
DU website Physicbox
Geleiding: een zilveren en een plastic lepeltje in de hete thee.

Geleiding

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Geleiding: breinaald verwarmen met een kaars. Mooie opstelling met flessen. P.24.
EN website Experiment Archive
Hoe kan ijs sneller smelten op een koude plaat dan op een warme? Vragen, variant.
DU website Physicbox
Hier een koperdraad met was in de kaarsvlam.

Glow stick

Taal Type Link
EN website The Naked Scientists
Glow stick sterk afkoelen. Uitleg en toepaasing slang en hagedis.

Handboiler

Taal Type Link
EN website Science Snacks
Eenvoudig proefje om te laten zien wat er bij het verwarmen van een vloeistof gebeurd.

Handwarmer

Taal Type Link
NL website Science Space
Zelfde proef met extra opdracht en enkele tips.

Huis

Taal Type Link
EN website Energy Quest
Betekenis van kleur en schaduw bij het koel houden in huis.

In de war

Taal Type Link
NL website Ken de Natuur
Één hand in ijskoud, één hand in heet water, daarna beide in lauw water, werkblad.
DU website Labbé
Proef met heet, koud en lauw water. Proef leuk getekend.

In de war

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
1 hand in koud, 1 hand in heet water, daarna beide in lauw. Link uitleg / werkblad.
NL pdf Energiebus
Meten met de natte vinger.
NL website Lesidee
Ik ben de thermometer. Zelf voelen hoe koud / warm iets is.
NL pdf VOB
Aantonen dat het gevoel van warmte en kou geen absoluut gevoel is.
EN website Experiment Archive
Mens temperatuurgevoelig voor verandering. Vragen oa werkt het ook met vingers?
EN website The Naked Scientists
Eenvoudige opzet, korte, duidelijke uitleg. Relatieve van onze zintuigen.
EN website Science by Email
Uitgebreide uitleg.

Koken

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Om in water te kunnen koken moet het heel heet zijn. Link naar uitleg en werkblad.
NL website Willem Wever
Waarom krijg je bubbles als het water kookt?
EN website Science by Email
Water koken onder druk. Goede uitleg.
EN video Science Snacks
De temperatuur waarbij water kookt, is afhankelijk van de druk. Boyle.
DU website Physicbox
Water in water koken. Zonder zout en met zout.

Lichtmolen

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Lichtmolentje maken van aluminiumfolie.P.61.

Lucht

Taal Type Link
EN website Galaxy
Warme en koude lucht gescheiden? Hetzelfde als heet en koud water. Proefje.

Lucht

Taal Type Link
NL website Science Space
Dat warme lucht stijgt zichtbaar maken mbv een projector en een brandende kaars.
EN website Scientific American
Warm glas omgekeerd zetten in een bord met water met ijsklontjes. Wat gebeurd er.
EN website University of Regina
Warme lucht stijgt, lucifer wordt naast en boven een brandende kaars gehouden.

Munt

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Munt op glazen fles. Dan handen tegen de fles. Wat gebeurt. Link uitleg en werkblad.
NL website Zo Zit Dat
Als je de fles uit de vriezer haalt, wil de koude lucht uit de fles. Munt ligt in de weg!
EN website Arvind Gupta Toys
De munt in water, met warme handen fles verwarmen. Link beschrijving en video.
EN website Surfing Scientist
Munt plaatsen op een fles uit de vriezer en luister...Goede uitleg.
EN pdf Discover Primary Science
Fles met koud water, eruit, natte dop erop. Warme handen er omheen. Wipt.
EN video Sick Science
Munt op fles, paar uur in vriezer, druppels water op de munt, met handen omvatten.
EN website Spangler
Beschrijving en uitleg van het hierboven, in Sick Science uitgevoerde proefje.
EN video Arvind Gupta Toys
Aardige uitleg. Fotoserie en links naar beschrijving en video.

Newton

Taal Type Link
NL website Thuis Experimenteren
Afkoeling volgens Newton. Het afkoelen van water meten gedurende bepaalde tijd.

Onbrandbaar

Taal Type Link
NL website Smaakpupillen
Onbrandbaar papier: water koken in een papieren bakje.
EN pdf Arvind Gupta / Press
Duidelijke tekening van het proefje. P.25.
DU website Physicbox
Onbrandbare zakdoek, sigaret uitdrukken en er zit op die plek een munt achter....

Papieren beker

Taal Type Link
EN website Queensland Science Teachers
Water koken in een papieren beker.
EN website Hunkin
Paar druppels water koken in een gevouwen visitekaartje.
EN video Science at Home
Hier geen water koken in papieren, maar in plastic bekertje.
EN website University of Sydney
Hoe zou de proef verlopen met een houten beker?
EN website Arvind Gupta Toys
Koken in plastic beker, papieren bak, plastic zak, ballon. Link naar beschrijving.
EN pdf Arvind Gupta / Press
Water koken in papieren beker die tussen 2 flessen hangt. P.25.

Rook

Taal Type Link
EN website Experiment Archive
Rook koelt af in koud glas. Het krijgt het een hogere dichtheid dan lucht en het zakt.

Spiraal

Taal Type Link
NL pdf De Energiebus
Maak een spiraal waarmee je opstijgende lucht kunt meten.
NL website Science Space
Een korte video van dit proefje.
NL pdf Ontdekkasteel
Papieren slang boven verwarming. Boven föhn kan ook.
NL pdf Ontdekkasteel
Kopieerblad van de slang.
EN website Queensland Science Teachers
Hier twee vormen boven kaars. Dat is oppassen geblazen.
EN video University of Regina
Hier wordt gouden aluminiumfolie voor de slang gebruikt.
EN website K.O.T.G.
Ook een tissue op een hete verwarming proberen te leggen.
EN pdf Discovering Primary Science
Mooie tekening en mooi werkblad om te kleuren.
EN website Things2make
Hier de slang op het puntje van een potlood. En ook op andere warmte-plekken.
EN website Marvin and Milo
Leuke strip van dit proefje.
EN website Fizzics Education
Spiraal boven lamp: breed, smal, lang, kort. Goede uitleg.
EN website Experiment Archive
Papieren spiraal draait boven warmtebron. Uitleg. Vragen, hypothesen, experiment.

Steen

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Bevroren steen laten springen door er kokend water over heen te gieten. P.24.

Thee

Taal Type Link
EN website The Naked Scientists
Wanneer blijft thee het warmst, afhankelijk moment waarop melk toegevoegd wordt.

Thermoreceptoren

Taal Type Link
NL pdf VOB
Gevoel van warmte en kou beïnvloed door de hoeveelheid warmtereceptoren. P.46.

Uitzetten

Taal Type Link
EN video University of Regina
Opstelling met rietjes en uitzetten en samentrekken van lucht bij heet en koud water.

Verdampen

Taal Type Link
EN website Galaxy
Water neemt warmte weg bij verdamping. Zwaaien met thermometer in een nat doekje.

Verloop

Taal Type Link
EN website PALS
Temperatuurverloop van beker koud en beker heet water t.ov. kamertemperatuur.

Vulkaan

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Vulkaanachtig: flesje heet water in met fles met koud water. Link uitleg / werkblad..
NL video Klokhuis
Potje met warm gekleurd water in bak met koud water. Zie ook afl. 4.23 min.
NL pdf Waternet
Potje warme limonade onder in een transparante bak met koud water.
NL website Ken de Natuur
Hier heet het proefje 'de rode fontein'.
EN video University of Regina
Een paar tips voor dit proefje.
EN website Digital Bits Science Lab
Druppels kleurstof in een glas heet en in een glas koud water.

Warmtetransport

Taal Type Link
NL video Universiteit Antwerpen
Experimenten over 3 vormen van warmtetransport (geleiding, stroming, straling).

Water

Taal Type Link
NL website Proefjes.nl
Glas koud water omgekeerd op warm. Vermenging? Link naar uitleg en werkblad.
NL video Quest Junior
Kan water zinken? Leuke, eenvoudige vraag met een verrassend antwoord.
NL website Aha in de Klas
Hoe kun je warm en koud water van elkaar scheiden?
EN website Spangler
Kort, duidelijk filmpje van dit proefje. Met beschrijving en uitleg.
EN video Fun Science Demos
Met een rietje eerst heet water (rood), daarna koud (blauw), daarna omgekeerd.
EN website Fizzics Education
Heet water, koud water. Kaart ertussen wegtrekken. Expeimenten met variabelen.
EN website Science World
Flessen water, koud blauw, heet rood. Heet op koud en andersom. Convectie. Duidelijk.
EN website Double Helix
Glas blauw, glas geel, koud/warm. Op elkaar, kaart ertussen/weg. Leuke presentatie.
EN website Experiment Archive
Koud en warm water ontmoeten elkaar. Goede uitleg. Vragen, hypothesen, experiment.
EN pdf Lawrence Hall of Science
Heet/koud water in bak/kamertemp. Blauwe ijsblokjes. Foto's. Vis in bevroren meer.
EN website Scholastic
Papieren bekertje met ijsblokjes en 4 gaatjes laten zakken in potje warm water.
EN video Arvind Gupta Toys
Koud omgekeerd op warm. CD, gat in midden. ertussen. Link: beschrijving en video.
EN pdf Surfing Scientist
Flesje ijskoud blauw en flesje heet rood water. In pot water. Mooi. Aanrader.

Zeef

Taal Type Link
EN pdf Arvind Gupta / Press
Een zeef houdt de vlam van een kaars tegen. P.25.

Aanvullend

Handenwarmer

Taal Type Link
NL website Willem Wever
Hoe komt het dat een handenwarmer warm wordt?

Slopen

Taal Type Link
NL video Klokhuis
Deze week willen ze weten hoe koud je iets moet maken om het kapot te krijgen.

Sponsoren

Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen logo_khmw
Het Platform Bèta Techniek logo_platform_betatechniek
Rabobank Haarlem en Omstreken logo_rabobank

Leerlijn Techniek

Nu ook op YouTube kanaal. youtube2

Proevenpret

Expedition Chemistry veel coole proefjes expeditionchemistry2

Werkbladen Ontdekplek

Op Ontdekplek.nl staan 50 werkbladen eenvoudig en uitdagend: robothand flipperkast dierentuin en veel meer ontdekplek

Onze Facebook pagina