Luchtdruk

Inleidend

Alle richtingen

EN website Spike's Science Projects
Lucht drukt in alle richtingen, duidelijk maken a.d.h. van proef met trechter en ballon.

Thema

EN website Curious Crew
Tv programma over luchtdruk, 9 proefjes, 1 uitdaging, animaties. Links naar programma en lesmateriaal Sn.1, Ep.103

Activiteiten

Aardappel

NL pdf Lespakket
Een aardappel doorboren met een rietje.
NL website Zo Zit Dat
Aardappel doorboren met een rietje, leuke vraag vooraf voor je proefpersoon.
NL website Museon
Een aardappel doorboren met een rietje. Goede uitleg.
NL website Heutink
Doorboor een appel met een rietje.
NL website Aha in de Klas
Leuke vraagstelling: kan je een appel optillen met een rietje?
EN website Spangler
Beschrijving, uitleg en korte duidelijke video van dit leuke experiment.
EN website Experiment Archive
Aardappel op potje. Duim op rietje, door aardappel. Fruit, groenten? Dik rietje.
EN video Physics
Extra tips en aandacht voor een succesvolle presentatie.
EN pdf Surfing Scientist
Aardappel met rietje doorboren, handschoen aan. Misconceptie over dit proefje.
EN website The Naked Scientists
Aardappel doorboord. Uitstekende illustraties en uitleg.
EN website Marvin and Milo
Leuke strip van deze aardappelpunctie.
EN website NASA Quest
Hier in verband gebracht met de inslag van micrometeorieten.

Bal in ballon

EN website Science World
Stuiterbal in opgeblazen ballon belemmert leeglopen, stelt toeschouwer voor raadsel.

Ballon

EN pdf Arvind Gupta / Press
Ballon in melkfles zuigen, zoals met een ei in de fles: eerst brandende lucifer erin.
EN video Science at Home
Hier eerst water in de fles warm maken. Dan ballon erop.

Ballon in de fles

NL website Aha in de Klas
Kun je een ballon in een fles opblazen?
EN website Science World
Ballon in fles met of zonder gaatje. Een leuk extra experiment met water.
EN website Mad Scientist
Ballon in een fles met een gaatje, eerst dicht, dan open en de ballon gaat naar buiten.
EN video Spangler
Spelen met waterballon in de fles.
EN video Sick Science
Korte en duidelijke video van een waterballon in een fles.
EN website Weird Science Kids
Hier de proef beschreven met veel uitleg.
EN website Think stretch
Ballon proberen op te blazen, die in de fles zit. En met gaatje in fles.

Banaan

NL website Tom Tit
Hoe een banaan zichzelf kan schillen.
EN website Hunkin
Hier niet het ei in een fles, maar een banaan. Eerst een brandende lucifer in de fles.

Bekers

NL website Proefjes.nl
Met een ballon bekers iets optillen. Link naar uitleg en werkblad.
EN website Surfin Scientist
Maak van de bekers oren van een alien. Leuk. Veel uitleg.
EN website Science World
Bekertje optillen met ballon. Probeer ook eens een koffiemok of een kopje water.
EN website DFTV
Uitdaging: hoeveel bekers kun je met 1 ballon tegelijk optillen.
EN website KOTG
Sla eens met de ballon op tafel....de ballon blijft zitten.
EN website SOF
Twee bekers op rietjes naar elkaar toe blazen.
DU video Science Luxemburg
Lijm bekertjes aan een ballon, zonder lijm. Goede uitleg, ook zuignap, ademhaling.

Bekertruc

NL website Proefjes.nl
Kun je twee plastic bekers van elkaar blazen? Link naar uitleg en werkblad.
EN website Marvin and Milo
Hier de proef in een leuk stripverhaaltjes.

Blik

EN website Funky Lab
Wat water in blikje, verwarmen, snel in koud water afkoelen en het kreukelt in elkaar.

Bodem

NL video Quest Junior
Boy slaat bodem uit fles door er van boven hard op te slaan. DON'T try this at home.

Circuit

NL website Lesidee
Proefjes over luchtdruk.

Coanda effect

NL website Proefjes.nl
Kun jij door glas heen blazen? link naar uitleg en werkblad.
NL website Proefjes.nl
Waterstraal uit kraan zo niet sterk? Hoe sterk is water? Link naar uitleg en werkblad.
NL website Zeiltheorie
Een variant waarbij het weer moeilijker wordt de kaars uit te blazen.

Dorstige fles

EN video Arvind Gupta Toys
Fles met hete lucht omgekeerd in bord met water. Water in fles stijgt. Link naar video.

Drukverschillen?

EN website Kids Union
Meer en minder opgeblazen ballon, tuitjes over elkaar heen: wat zal er gebeuren?
EN website The Naked Scientists
Waarom is het opblazen van een ballon in het begin zwaarder.

Eitje wip

NL website Proefjes.nl
Ei vanuit glaasje met een salto overwippen in een 2e glas. Link naar uitleg en werkblad.
EN video Sick Science
Blikje wip kan ook, leeg blikje in beker, lege beker ernaast. Blazen tussen blik en beker.
EN website Science Inquiry
Eitje wip, duidelijke tekeningen en goede vragen.
EN video University of Regina
Deze truc kan ook met wijnglas en hard gekookt ei.

Fles

DU website Science Lu
Geopende fles water wordt volledig in glas gedraaid. Water blijft in omgekeerde fles.

Fontein

NL video Quest Junior
Fontein in fles door warme lucht erin, slangetje door dop, omgekeerd in koud water.

Gaatje

EN website Marvin and Milo
Gaatje in gevulde fles maken, dop erop, eraf en erop.

Glazen

EN pdf Arvind Gupta / Press
Onderste glas brandende kaars, omgekeerd glas er op. Vloeipapier ertussen, vast p.22

Imploderen

NL website Proefjes.nl
Plastic fles platter maken zonder duwen. Link naar uitleg en werkblad.
NL video Willem Wever
Blik implodeert: eerst heet water erin en daarna afkoelen met ijs. Aanrader.
NL video Science Space
Blikje met wat water verhitten, omgekeerd in koud water implodeert. Veel uitleg.
NL video Quest Junior
Eerst klein blik, daarna groot. Imploderen en goede uitleg over wat vacuüm is.
EN website Spangler
Blik met wat water verwarmen op kookplaatje. Omgekeerd in koud water. Met uitleg.
EN video Surfing Scientist
Uitstekend materiaal, aanrader!
EN video Youtube
In deze video de Surfing Scientist zelf aan het werk met dit proefje.
EN website Experiment Archive
Verpletter blikje met luchtdruk. Experimenteer met groter blik of lauw water enz.
EN website BOM
Eenvoudig, erg duidelijk en goede vragen.
EN website University of Virginia
Een wat steviger aanpak met groot blik op een kookplaatje.
EN video Universiteit van Regina
Tip wat betreft snelheid van koken en afkoelen.
EN website Shakhashiri
Met veiligheidswaarschuwing.
EN website Marvin and Milo
Proefje met de imploderende plastic fles in een leuk stripverhaaltje.
EN website The Naked Scientist
Ook met video, verhelderende tekeningen en aandacht voor stoommachine.
DU video KIKA
Wat gebeurt er als je koud water over een heet vat giet? Kiezen uit 3 antw. Spelvorm.

Kaars

EN pdf Arvind Gupta / Press
Kaars uitblazen via trechter lukt niet, vlammetje komt naar de trechter toe. P.22.

Kaarten

EN website ZOOM
Kaart komt omhoog bij het blazen door een rietje. Leuk. Verrassend.

Klimmende flessenrager

EN video Arvind Gupta Toys
Klimmende en dalende flessenrager in PVC - pijp. Leuk! Link naar beschrijving.

Knalrietje

EN website Do Science
Uiteinden rietje draaien, verhoogt de druk, tik veroorzaakt knal. Zie popping straws.

Koken

NL video Quest Junior
Kookt water sneller in de bergen? Proef op de som, met goede uitleg over luchtdruk.
EN website Experiment Archive
Altijd kokende fles. Experiment over kookpunten en druk.

Krant

NL website Proefjes.nl
Rand van tafel: klap op onder krant uit stekende liniaal. Link uitleg en werkblad.
NL video Quest Junior
Krant op verfstokje, karate klap...stokje kapot. Goede uitleg.
EN website Spangler
Beschrijving, uitleg en korte, duidelijke video van dit experiment.
EN video Sick Science
Lat onder platgestreken krant. Varieer het aantal vellen.
EN pdf Delta SEE
Krant steeds kleiner maken.
EN video California State University
Goede opbouw. Vragen en ideetjes voor een leuke presentatie.
EN website Experiment Archive
Lat onder krant. Slaan. Wat als je een prop van de krant maakt? Vraag/hypothese.
EN website Sciensation
Liniaal onder platte krant. Met goede begeleidende vragen.
EN website Scientific American
Krant op liniaal. Uitgebreide en goede uitleg en achtergrondinformatie.
EN pdf Raft
Hier geen krant maar rubber mat. En ook hier wint de luchtdruk. Als gewichtheffen.
EN video TAMU
Heftige demo, Tatiana Erukhimova. Populair op TikTok. Op Youtube ook veel bekeken.
DU website Entdecker-lab
Lat onder platte krant. Goede opbouw. Eerst langzaam slaan. Daarna met 'knuppel'.
DU website Labbé
Krant op liniaal. Luchtdruk visualiseren onder titel 'zware lucht'. Goede tekening.

Kurk

EN website SOF
Een kurk laten zinken onder een omgekeerd glas.

Limonadegieter

NL website Proefjes.nl
Gieter waar het water niet uitklotst als je er mee loopt. Link naar uitleg en werkblad.
NL website Infonu
Draai de dop los van dit limonadeblik en je hebt een fijne plantengieter.
EN pdf Surfing Scientist
Magische fles met gaatje, bij presentatie gaatje verborgen houden. Veel uitleg.

Luchtdrukkanon

NL pdf Wouters Wonderlijke Werkzolder
Wouter maakt zelf een luchtbuks en een eigen schiettent.
NL website Proefjes.nl
Rook schieten met een limondeblik. Link naar uitleg en werkblad.
NL video Quest Junior
Luchtdrukkanon van bekertje en ballon. Daarna grotere uitvoering.
NL video Odifiks
Met zelf gemaakt luchtkanon bekers van een bekerpiramide omver schieten.
NL website Klokhuis
Een kaartenhuis omver schieten met een luchtkanon, gemaakt van emmer en zeil.
NL website Proefjes.nl
Onderkant plastic fles eraf, plastic zak erover. Dop eraf. Waxinelichtje uittikken.
EN video Science World
Eenvoudig luchtkanon van papieren beker en ballon. Spel. Met video.
EN video Design Squad
Heerlijk spelen met luchtkanonnen van fles, frisdrankpak, beker, plastic zak, ballon.
EN website The Naked Scientists
Luchtkanon, vortex - kanon. Goede uitleg, met prima illustraties.
EN website Marvin and Milo
Leuke strip van luchtkanon, ballon over onderkant fles. Vortex.
EN website Experiment Archive
Experimenteer met luchtkanon. Hypothesen: groter/kleiner gat. Kortere/bredere beker.
EN website Double Helix
Dit luchtkanon schiet luchtkolken af ??die tot op enkele meters afstand voelbaar zijn!
EN website Experiment Archive
Luchtkanon, beker, folie. Hypothesen met groter/kleiner gat. 2 bekers aan elkaar.
EN website Arvind Gupta Toys
Mooie kringen uit fles-luchtkanon met wierook. Link naar beschrijving.
EN website DFTV
Uitdaging: vanaf welke afstand kun je een doel raken met een luchtkanon.
EN website The Saturday Scientists
Rookkringen maken met een luchtkanon.
DU website Labbé
Kaars uitschieten met lucht uit een fles, hier 'flestrommel' genoemd.

Luchtdrukslot

EN pdf Arvind Gupta / Press
Trechter in hals fles, afsluiten met plasticine. Water erin...rietje er doorheen. P.17.

Luciferlift

EN website Arvind Gupta / Press
Lucht weg te zuigen, met rietje lucifers oppakken. P.18.

Maagdenburg

NL website Tom Tit
Met flessen, glazen en boren variaties op de maagdenburger halve bollen. Aanrader.
EN website Newton's Apple
Leuke demo m.b.t. de Maagdenburger halve bollen..
EN website The Naked Scientists
Proef met bekertjes en goede en mooi geïllustreerde uitleg.

Marshmallow

NL video Willem Wever
Chocozoen laten 'ontploffen' in een stolp waar de lucht uit wordt gezogen.
EN website Exploratorium
Hier wordt ook geëxperimenteerd met marshmallows in de magnetron.

Marshmallowschieter.

EN video Design Squad
Marshmallowschieter maken van een koker. Verschillende wedstrijden ermee doen.

Meten

NL website Coachlab
Luchtdruk meten met een luchtdrukmeter in een fles. Ook als je in de fles knijpt.

Munten

EN pdf Arvind Gupta / Press
Op p.19 munt in een glas blazen en op p.21 de vliegende munt.

Onderdruk

EN pdf Arvind Gupta / Press
Punaise door midden van een kaart prikken, garenklosje erover heen en blazen. P.21.
EN website Double Helix
Blazen door een klosje, kaart eronder komt naar je door de luchtdruk! Goede info!
DU website Labbé
Kartonnetje blijft onder aan klosje zitten. Uitleg over onderdruk die je creeërt.
DU website Entdecker-lab
Onderdruk laten zien met kaars/heet water in plastic fles. Mooie opbouw en duidelijk.

Ontstopper

NL website Technopolis
Proef met 2 ontstoppers tegen elkaar, van elkaar lukt niet. Leuke, duidelijke video.
NL website Fontys
Leuk luchtdrukspel met ontstoppers.
EN website UCAR
Twee ontstoppers moeilijk uit elkaar te krijgen. Veel achtergrondinfo.
EN pdf Gupta / Sam Ed Brown
2 ontstoppers tegen elkaar duwen, vacuüm, en dan proberen los te trekken. P.17.

Opblazen

NL website Proefjes.nl
Sterke adem? Kun je een stapel boeken omver blazen? Links naar uitleg en werkblad.
NL website Luchtscouts
Stapeltje boeken opblazen met een plastic zak. Hefboom van lucht. 5e proef.
EN website Magic School Bus
Proef: gewicht opblazen met een plastic zak, hier in spannende, uitdagende vorm.
EN website Arvind Gupta Toys
Met slang in grote zak, meer boeken, kind omhoog. Foto's. Link naar beschrijving.
EN website 60 Seconds Science
Verder experimenteren met zelf gezochte voorwerpen. Veel goede vragen.
EN pdf Gupta / Sam Ed Brown
Mooi eenvoudig begin. P.18.
EN website Educator's Cheapbook
Een kringactiviteit met een baksteen. Verder experimenteren.

Papier

NL website Mad Science
Onder gevouwen papier doorblazen. Papier gaat niet omhoog, integendeel.
EN website Bill Nye
Onder een gevouwen vel papier op tafel blazen. Het papier vliegt niet omhoog.
EN website SOF
Onder een blaadje papier door blazen, met een rietje. Principe van Bernoulli.
EN pdf Arvind Gupta / Press
Onder papiertje doorblazen, eenvoudige en duidelijke beschrijving. P.20.

Pipet

DU website Entdecker-lab
Hoe werkt een pipet. Rietjes van verschillende dikte als pipet. Video. Aanrader!

Plantenspuit

EN video Science at Home
Plantenspuit, gemaakt van twee rietjes. Duidelijke uitleg.
DU website WDR Lilipuz
Plantenspuit van een rietje. Goede uitleg. Ook over toepassingen.
DU website Physicbox
Leuk tekeningetje.

Proefjesles

NL word Proefjes.nl
Serie van 12 kleine proefjes over luchtdruk, voorafgegaan door een kringgesprek.

Propje

NL website Proefjes.nl
Proberen een propje in een fles te blazen. Link naar uitleg en werkblad.
NL website Tom Tit
Een kurk in de fles proberen te blazen.
EN video University of Regina
Duidelijk over grootte van propje.
EN website DFTV
Met een haardroger proberen een propje uit de hals van een fles te blazen.
EN website Science Buddies
Blaas balletje in fles. Varieer grootte, soort fles. Blaas met rietje tegen bal. Video, Top!
EN pdf Arvind Gupta / Press
Eenvoudig en duidelijk onder de titel 'achterwaards schieten'. P.19.
EN website Fleet Science Center
Propje papier uit een fles blazen.
EN website Science World
Balletje in fles blazen, met leuke tip voor een wedstrijdje voor de funfactor.
EN website Double Helix
Probeer propje in fles te blazen. Aandacht voor hoe dat wel kan oa klein propje.
DU website Physicbox
Met een propje van aluminiumfolie kan ook.

Rietje

NL video Technopolis
Raadsel, hoe kan water uit waterfles met rietje, fles blijft op tafel, water niet in mond.
EN website SOF
Twee rietjes, 1 in glas met drinken, de ander ernaast. Drinken maar....?
EN website TryScience
Ook rietje erin, rietje ernaast. Goede uitleg. En tips.
EN website Hunkin
Paar kleine gaatjes in het rietje prikken en iemand laten drinken.
EN website Marvin and Milo
Proef met twee rietjes in een leuke strip.
EN website Petrosains
Wonderlijke rietjes. Gaatje in rietje boven water, gaatje onder water.
EN website Science World
Rietje laten knallen door uiteinden te draaien.

Sifon

EN website Double Helix
Eenvoudige sifon van bekers, rietjes, kleurstof. Duidelijke instructie en goede uitleg.
EN pdf Tennessee American Water
Sifon maken van twee potjes en een slangetje.
EN website Marvin and Milo
Met slangetje water over brengen van het ene schaaltje naar het andere. Leuke strip.
EN website How Stuff Works
Hoe de wc en de sifon erin werkt.

Table-liften

EN website ZOOM
Met z'n allen met blazen in plastic zakken een tafel omhoog blazen.
EN pdf ZOOM
Werkblad en extra uitleg.

Temperatuur

EN website Galaxy
Ballon in koeling, ballon verwarmen met haardroger. En zie het verschil na een tijdje.
EN website Experiment Archive
Koel de lucht in een fles en zie hoe water erin wordt gezogen.
DU website Entdecker-lab
Dichte lege plastic flesjes van warm naar koud knakken. Heldere uitleg.
DU pdf Technisches Museum Wien
Gemalen ijsblokjes in plastic fles. Schudden. Plastic fles vervormt. Krimpt.

Tonen

EN website CanTeach
Experiment met een potje en een plastic zakje om luchtdruk aan te tonen.

Trechter

NL website Proefjes.nl
Pingpongbal uit afgeknipte bovenkant fles proberen te blazen. Link uitleg, werkblad.
NL website Zeiltheorie
De pingpongbal welke je niet uit de trechter kunt blazen. Even scrollen.
EN website Science by Email
Pingpongbal uittrechter proberen te blazen en meer Bernoulli. Veel uitleg.
EN website ZOOM
Probeer eens trechters van verschillende grootte.

Truc

EN pdf Arvind Gupta / Press
Munt uit het water in een bord halen zonder deze aan te raken. P.22.

Uitbeelden

EN website Science World
Kinderen met lichaam: hoe temperatuur, dichtheid, volume, luchtdruk beïnvloeden.

Vacuüm

NL website Proefjes.nl
Wat gebeurt met spekje als je de lucht eromheen weghaalt? Link uitleg / werkblad.
NL pdf Wouters Wonderlijke Werkzolder
Spekkies vergroten met een spuit van 10 mm.
NL pdf Hogeschool Antwerpen
Spek in fles. Wat gebeurt er als je de lucht uit de fles zuigt? Hoe denk je dat dit komt?
NL video Willem Wever
Om er achter komen 'hoe zwaar lucht is' doet Jetske een proef met chocozoen.
EN website National Geographic
Marshmallow in een spuit zonder naald. Gezichtje erop.
EN website Double Helix
Maak je eigen vacuümkamer, je marshmallows veranderen in donzige suikerwolken!
EN website University of Virginia
Marshmallows onder stolp, vacuüm zuigen. Stap voor stap uitleg. Uitbreiding.
EN website University of Virginia
Van dwerg tot reus. Leuk en ook veel uitleg.

Vacuüm

NL video Schooltv
Vacuüm zie je met imploderend blikje. Duidelijke animatie. Voedsel en houdbaarheid.
EN website Spangler
Nat papier op bord, omgekeerd glas met brandend papier erop, til het bord maar op.

Variëren

EN website Galaxy
Luchtdruk halfr gevulde fles. Gaatje boven bodem. Luchtdruk zichtbaar maken.

Vliegende bekers

EN website Surfing Scientist
Luchtdruk zorgt voor vliegende bekers.

Voelen

EN website Topscience
Plastic in potje, vast aan de buitenkant en dan uit potje trekken: luchtdruk voelen.

Water omgekeerd

NL website Proefjes.nl
Glas met water, ansicht erop, omkeren. Wat gebeurt er. Link naar uitleg en werkblad.
NL website Waterwizz
Vol glas water, glanskarton of ansichtkaart erop omkeren. Aardige tekening.
NL website Da's Geniaal
Challenge: ontdek met Nour & Fatma hoe je iemand beetneemt met een glas water!
NL website Technopolis
Glas water, ansicht erop, omkeren. Korte, duidelijke uitleg.
EN website ARM
Mooie opbouw in drie proefjes. Laatste gaatje in kaart prikken.
EN website Do Science
Hier wordt een fles gebruikt.
EN website WOW
Eenvoudig. Goede vragen.
EN video Arvind Gupta Toys
Glas (veel / weinig water) omkeren op papieren bord. Munten onder rand. Link video.
EN website Fizzics Education
Probeer groter kop. Probeer emmer. Andere vloeistoffen.
EN website Double Helix
Hier een omgekeerde fles. Wat gebeurt er als je de fles zijwaarts kantelt?
EN website Experiment Archive
Glas water, doek erover, omgekeerd. Goede uitleg. Vragen voor experimenten.
DU website Entdecker-lab
Water omgekeerd met een fles en een glas. Mooie opbouw. Leuk en duidelijk.
DU website Entdecker-lab
Water omgekeerd, verschillende dikte papier. Ook met hydrostatisch glas. Duidelijk.

Waterimplosie

EN website Experiment Archive
Water kook, waterdamp in fles. Koud water. Waterdamp condenseert. Holte in fles.

Waterstraal

EN website Double Helix
Ballon bij straal uit de kraan trekt door de luchtdrukverschillen naar de straal toe.
EN website Spark
Eenvoudig, met uitleg.

Watertoren

NL website Proefjes.nl
Wat gebeurt als je tegen 2 glazen water (op elkaar) blaast? Link naar uitleg en werkblad.

Weddenschap

EN pdf Arvind Gupta / Press
Een munt van drie spijkers afblazen. P.20.

Zuignap

EN website DiscoverySchool Janice VanCleave
Experimenteren met zuignappen maakt de kracht van de luchtdruk duidelijk.

Zuurstof

NL website Science Space
Brandend waxinelichtje in een bord met water. Glas eroverheen. Uitgebreide uitleg.
EN video Sick Science
Bord: water, brandende kaars. vaas erover. Werkwijze eenvoudig, helder in beeld.
EN video University of Regina
Een paar goede tips!
EN video Arvind Gupta Toys
Met 1, met 2, met 3 kaarsen. Link naar video.
EN website Fizzics Education
Glas over brandende kaars in bord water. Variabelen: temperatuur, aant. kaarsen.
EN website Experiment Archive
Bedek een kaars met een glas. Experimenteer met grootte kaars of glas.
DU website Entdecker-lab
Dienblad, kaars met water, fles erover. Prima opbouw. Onderdruk? Verrassende uitleg!

Aanvullend

Slopen

NL video Klokhuis
Kan er gesloopt worden met lucht? Met een luchtdrukkanon.

Sponsoren

Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen logo_khmw
Het Platform Bèta Techniek logo_platform_betatechniek
Rabobank Haarlem en Omstreken logo_rabobank

Leerlijn Techniek

Nu ook op YouTube kanaal. youtube2

Proevenpret

Expedition Chemistry veel coole proefjes expeditionchemistry2

Werkbladen Ontdekplek

Op Ontdekplek.nl staan 50 werkbladen eenvoudig en uitdagend: robothand flipperkast dierentuin en veel meer ontdekplek

Onze Facebook pagina